حجت‌الاسلام والمسلمین علی کمساری در گفت‌وگوی تفصیلی با ایسنا به تشریح شرح وظایف، اهداف، مسوولیت‌ها و برنامه‌های موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) پرداخت.

وی گفت: موسسه یکی از بنیان‌ها و ساختارسازی‌های حضرت امام بود که در ۱۷ شهریور ۱۳۶۷ ایجاد شد و به یادگار ماند با نامه‌ای که حجت‌الاسلام سید احمد خمینی به امام نوشتند و بر ضرورت ایجاد نهادی برای حفظ و تنظیم آثار مکتوب، علمی، اعلامیه‌ها، بیانیه‌ها، احکام و سخنرانی‌ها حضرت امام با هدف جلوگیری از تحریف آنها تاکید کرد و امام هم با تاسیس این نهاد موافقت کردند و سید احمد آقا را مامور تشکیل آن کردند.

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) این نهاد دینی - فکری را در آستانه سی و هفتمین سالگرد تاسیسش دانست و گفت: اصلی‌ترین ماموریت موسسه در نامش نهفته است و آن حفاظت از آثار امام و  جلوگیری از تحریف این  آثار  و ترویج اندیشه ناب ایشان است. موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) در طول ۳۶ سالی که از عمرش می‌گذرد توانسته به بخش قابل توجهی از این مهم دست یابد. در اسناد به جا مانده از امام محرمانه‌هایی وجود دارد که بسیار مهم است و البته همه این اسناد به خوبی محافظت شده است. این اسناد که دربرگیرنده مدیریت سیاسی امام امت بود از گزند آفات و گذر زمان حفظ شده است.

به گفته حجت‌الاسلام کمساری آنچه از اسناد به جا مانده از امام که قابل انتشار بوده است در قالب «صحیفه امام» منتشر شده است.

وی افزود: به دلیل فراخوان‌هایی که موسسه داده است اسناد، مدارک، نامه‌ها و مکاتبات جدیدی از افراد و شخصیت‌های مختلف به دست‌مان رسیده است. این اسناد با یاری خداوند متعادل به عنوان مجلدات جدید به صحیفه امام اضافه خواهد شد و صحیفه امام از ۲۲ جلد به احتمال زیاد به ۲۶ یا ۲۷ جلد خواهد رسید. صحیفه نور که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نوشته شده بود از نظر موسسه منسوخ است و محققان و پژوهشگران و نویسندگان می‌توانند به صحیفه امام که اصلی‌ترین مرجع مورد تایید موسسه تنظیم و نشر آثار امام است مراجعه کنند.



حجت‌الاسلام کمساری تاکید کرد: با اقدامات مستمر، کارشناسی و پر حجم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) می‌توان به ضرس قاطع مدعی شد که امروز هیچ کس نمی‌تواند در آثار امام دست ببرد و آن را تحریف کند البته بحث تحریف معنوی کلام و اندیشه امام بحث دیگری است که به تعبیر شهید مطهری در موضوع عاشورا،تحریف های معنوی همواره وجود داشته است و نمونه های آن در تاریخ اسلام بسیار زیاد است.

وی خاطرنشان کرد: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) در دهه سوم حیات خود با رویکردی تبیینی و ترویجی به وظایف و ماموریت‌هایش پرداخته است. در حکمی که آیت‌الله سید حسن خمینی تولیت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) به بنده دادند بر تقویت رویکردهای تبیینی - ترویجی موسسه تاکید کردند به همین دلیل پرتال امام خمینی، سایت جماران، مجلات، جشنواره‌ها، مسابقات،  اردوها و تولیدات رسانه‌ای با هدف عمق‌بخشی به این مسئله انجام شده است.

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) در پاسخ به این پرسش که آیا علاوه بر اسناد جدید منتشر نشده، محرمانه‌هایی از امام وجود دارد که همچنان منتشر نشده است، گفت: بله همینطور است. همه بخش‌ها، سازمان‌ها و نهادها به خصوص درباره جنگ تحمیلی 8 ساله اسنادی موجود است که هنوز زمان انتشار آنها فرا نرسیده است. قانون انتشار مرکز اسناد ملی بریتانیا بازه زمانی مشخصی را برای خارج شدن اسناد از محرمانگی تعیین کرده است. مشابه این قانون در آمریکا و سایر کشورهای جهان وجود دارد و ایران نیز متاثر از این قاعده اسنادی  است.

حجت‌الاسلام کمساری در عین حال از خروج بخشی از اسناد محرمانه مربوط به امام و مدیریت سیاسی ایشان به فراخور شرایط زمان خبر داد.

وی در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به این پرسش که موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) در حوزه تبیینی و ترویجی به خصوص در نظام آموزش عالی، دانشگاه‌ها و مدارس چه برنامه‌هایی برای پیوند نسل زد با اندیشه و سیره امام دارد، گفت: 36 ساله‌ها و نسل جوان ایرانی امام را ندیدند چون جبر زمان مانع از شناخت امام برای آنان بود پس طبیعی است که شناخت نسل جوان از امام شناختی است که یا از نظام آموزش و پرورش گرفته است یا از نظام عالی و یا از رسانه‌ها که بعضا هم کامل و دقیق نبوده است.

دلیلش هم این بوده که  شاید معلمان و اساتیدی که در این زمینه فعال بوده‌اند انگیزه یا سلیقه لازم را نداشته‌اند یا متون مناسبی در اختیارشان نبوده است.

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) افزود: برای آموزش اندیشه و سیره امام به نسل جوان نیازمند متودولوژی موثر هستیم. به نظر بنده قرار دادن یک یا دو واحد اجباری کتاب آموزش وصیت‌نامه امام خمینی در دانشگاه آزاد کمکی به شناخت نسل جوان از امام نمی‌کند حتی ممکن است ناخواسته و ندانسته در آنان نوعی مقاومت منفی نسبت به امام  ایجاد کرده باشد که البته نیازمند ارزیابی دانشگاه آزاد در این زمینه است. البته بر اساس شواهد و قرائن موجود فکر نمی‌کنم طراحان این واحد درسی توفیق مدنظرشان برای شناساندن امام و اندیشه ایشان به نسل جوان داشته‌اند.

حجت‌الاسلام کمساری تاکید کرد: غیر قابل کتمان است که نسل جوان هیچ شناختی از امام و اندیشه ایشان ندارند. این هنر را نداشته‌ایم که در نسل جوان رغبت و انگیزه ایجاد کنیم تا آنان ترغیب شوند مبانی فکری و سیره عملی امام را آموزش ببینند. هنر امام در دوران مبارزه و نهضت این بود که ایشان نسخه‌ای به جامعه ایران دادند که  درد تاریخی ملت ایران را درمان می‌کرد و به همین دلیل بود که مردم کوچه و بازار، روحانیت، دانشگاه‌ها و گرایش‌های فکری و سیاسی مختلف فوج فوج به ایشان مراجعه می‌کردند.

وی افزود: این درد امروز هم در جامعه ایران وجود دارد با تفاوت که ما این هنر را نداشتیم که نسخه شفابخش امام را به این نسل ارائه بدهیم. البته مطلق نمی‌گویم. همین الان هم خیلی‌ها عاشق امام و اندیشه ناب ایشان هستند و به عشق امام با استکبار مبارزه می‌کنند اما انتظارات بیشتر از اینهاست.

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) تاکید کرد: به فرموده مقام معظم رهبری جدی‌تری گفتمان در کشور «گفتمان امام خمینی» است و اندیشه امام، نرم‌افزار و روح جمهوری اسلامی است. شاید همه متولیان در این حوزه کم‌کاری کرده باشند. شاید هنر استفاده درست از ابزارهای لازم برای معرفی اندیشه امام نداشتیم. شاید برخی اوقات تنگ‌نظری داشتیم. شاید برخی وقت‌ها تعمدا، تغافل و تجاهل کردیم. شاید برخی وقت‌ها از اندیشه امام در یک مقطع خاص استفاده ابزاری کردیم. عدم توجه لازم در رجوع به اندیشه و معرفی اندیشه امام از مسائل بسیار مهمی است که می‌شود درباره آن بحث کرد.

حجت‌الاسلام کمساری متذکر شد: به نظر می‌رسد اگر  آنچنان که مقام معظم رهبری دغدغه دارند،‌ دستگاه‌های مسوول در امر امام هم لااقل بخشی از دغدغه‌ای ایشان را می داشتد، نسل جوان‌مان این گونه نسبت به امام و اندیشه ایشان،  کم اطلاع نبودند. رهبر انقلاب در هیچ سخنرانی نیست که نامی از امام نیاورند. یادآوری نام امام در کلام ایشان حتما جزو اصول همواره مورد توجه رهبر انقلاب بوده است. اگر این دیدگاه در صدا و سیما و سایر رسانه‌ها ترویج می‌شد شاید بهتر به امام پرداخته می‌شد. اساسا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش عالی کشور چقدر دغدغه پرداختن به مسئله امام را دارد؟ تقریبا می‌گویم، خیلی کم.

وی افزود: در راهپیمایی‌های دهه فجر، روز قدس، مناسبتهای مذهبی مثل جشن غدیر و راهپیمایی اربعین نهادهای فرهنگی چقدر دغدغه دارند که به امام بپردازند؟ در سفری که به مناسبت اربعین به کرمان داشتم یکی از اهالی این شهر به بنده گفت: «در یکی از  راهپیمایی ها  عکس چندانی از  امام ندیدیم.» نمادها و شعارهای مربوط به امام هم اهمیت دارد و مورد توجه جامعه است و در صورت دیده نشدن آنها، صدای ارادتمندان امام و مکتب ایشان در می‌آید.

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) ادامه داد: دستگاه‌هایی که متولی یادآوری، تبلیغ و ترویج امام و اندیشه ایشان هستند، در عمل به این مسئله مهم توجه نمی‌کنند اگر چه مسوولان آنها مدعی توجه و اهمیت دادن به امام هستند البته فقط در ادعا و حرف. به طور مثال در جشنواره فجر هیچ اثر هنری وجود ندارد که به امام بپردازد. وضعیت جشنواره‌ای ارزشی تر نیز همین طور است. در پیاده‌روی اربعین و جشن غدیر هم به همین مسئله مبتلا هستیم. در آموزش و پرورش هم هیچ جشنواره موضوعی وجود ندارد که به نام امام باشد.

حجت‌الاسلام کمساری با اشاره به مسوولیت موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) در این زمینه گفت: موسسه برخی کارها را نمونه‌سازی می‌کند اما موسسه یک دستگاه است و توان جریان‌سازی بزرگ در کشور را ندارد. وظیفه ما مشخص است حتی اگر در جایی بخواهیم فراتر از وظیفه‌مان عمل کنیم امکان و توانش را نداریم. پژوهشکده انقلاب اسلامی هم چنین توانی ندارید که بتواند گفتمان‌سازی و جریان‌سازی و ایجاد موج کند.

وی تاکید کرد: اگر این کلام رهبر معظم انقلاب درباره امام را که فرمودند: «امام،‌ فقط امام دیروز نیست بلکه امام امروز و امام فردا هم هست.» قبول داریم، باید با پرداختن به امام و اندیشه ناب ایشان از فرسودگی کالبد جمهوری اسلامی جلوگیری کنیم. مبنای مشروعیت نظام جمهوری اسلامی اندیشه امام خمینی و قانون اساسی است. اگر به آنها پرداخته نشود چه بر سر جمهوری اسلامی می‌آید؟

رییس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) متذکر شد: نشناختن امام توسط نسل جوان یک معلول است. اما علت چیز دیگری ست.علت  کم‌کاری‌ها و بی‌توجهی‌هاست. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اعلام کند در طول سال چند درصد از برنامه‌هایش را به امام و اندیشه امام اختصاص می‌دهد؟ بسیج و آموزش و پرورش و سازمان دانش‌آموزی، سازمان تبلیغات و هیات‌های مذهبی اعلام کنند چقدر به امام می‌پردازند و برای ترویج اندیشه ایشان کار می‌کنند؟ حتما آنان هم توضیحات و توجیحاتی دارند اما بازخورد ادعاهای‌شان در جامعه و بین نسل جوان کاملا مشهود و غیر قابل کتمان است.

حجت‌الاسلام کمساری یادآور شد: البته بخش‌ها و نهادهای مختلف زحمات زیادی در این راه می‌کشند و نام امام به فضل الهی هر روز بلند آوازه تر و طنین‌اندازتر می‌شود. خدا خودش حافظ ارزش‌های الهی است و اندیشه امام هم از مصادیق ارزش‌های الهی است اما هر کدام از دستگاه‌ها، نهادها و رسانه‌ها وظیفه دارند از اندیشه و نسخه نجات بخش بشریت بیشتر یاد کنیم و ترویج کنیم.